เราเรียนรู้เรื่องใดบ้างจากรอมฎอน

มิมบัรออนไลน์
คุตบะห์วันศุกร์ 24 (23) รอมฎอน 1431 (วันศุกร์ที่ 3 กันยายน พ.ศ. 2553)
เราเรียนรู้เรื่องใดบ้างจากรอมฎอน

الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِير
قُلْ إِنَّ صَلاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
لا شَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ
ท่านพี่น้องผู้ศรัทธาทั้งหลาย
เป็นเวลาเกือบหนึ่งเดือนเต็ม ที่เราทั้งหลายต่างดำเนินชีวิต ตักตวงเก็บเกี่ยว มุ่งมั่นต่อการปฏิบัติอามั้ลอิบาดัรในเดือนที่มีความสำคัญมากที่สุดในรอบปี เราต่างมุ่งหมายเพื่อการกระทำต่างๆให้บรรลุผลดั่งที่เราได้ตั้งใจไว้ตั้งแต่เดือนรอมฎอนในปีที่ผ่านมา เราต่างสำรวจข้อบกพร่องจากปีที่แล้ว เพื่อแก้ไขเรื่องต่างๆ ในปีนี้ เพื่อให้การประกอบศาสนกิจอันสำคัญนี้อย่างสมบูรณ์ เป็นการเพิ่มพูนอิหม่าน ตลอดจนเป็นการทดสอบความแข็งแรงของการศรัทธาต่อพระองค์ ตลอดช่วงอายุขัยของเรา ซึ่งวัตถุประสงค์หลักของการถือศีลอดนั่น คือ ความยำเกรงต่อพระองค์ ดังนั้น ในวันนี้อันเป็นวันศุกร์สุดท้ายแห่งรอมฎอนของปีนี้ จึงขอตักเตือนตนเองและท่านทั้งหลายในที่นี้ จงมุ่งมั่นตั้งใจ ดำรงตนให้อยู่ในสภาพของผู้ที่มีความยำเกรงต่อพระองค์อัลลอฮ์ (ซ.บ.) ให้มากที่สุด บทเรียนแห่งรอมฎอนที่กำลังจะผ่านพ้นไปนั้น เป็นการทดสอบความเข้มแข็งแห่งความศรัทธา การมุ่งมั่นตั้งใจในการประกอบศาสนกิจอันสำคัญ การช่วยเหลือ แบ่งปัน การแสดงออกถึงความเป็นผู้มีน้ำใจไมตรีระหว่างกัน ซึ่งผลแห่งการกระทำดังกล่าวเป็นการเปลี่ยนแปลงตนเองอันสำคัญ จะเห็นได้ว่า การถือศีลอด คือภารกิจที่ทำให้มุสลิมมิใช่มุ่งมั่นที่จะแสวงหาความสำราญเพียงเพื่อที่จะนำมาซึ่งความผาสุกแห่งตนเองเท่านั้น หากว่าเราต้องมองคนรอบข้าง คนที่มีกำลังอ่อนแอกว่า หรือคนที่มีฐานะที่ต่ำกว่า ให้เขาเหล่านั้นมีที่ยืนในสังคม การช่วยเหลือระหว่างกัน นั่นคือกรอบแห่งอัลอิหม่านของบรรดามุสลิมทั้งหลาย ที่เป็นเสมือนพี่น้องกัน
ท่านทั้งหลาย
หากเราย้อนมองถึงโองการจากพระองค์อัลลอฮ์ (ซ.บ.) ซึ่งกล่าวถึงจุดมุ่งหมายของการถือศีลอด จากอัลบ้ากอเราะห์ Al-Qur'an, 002.183 (Al-Baqara [The Cow]) ความว่า
002.183 يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
002.183 O ye who believe! Fasting is prescribed to you as it was prescribed to those before you, that ye may (learn) self-restraint,-
183. บรรดาผู้ศรัทธาทั้งหลาย! การถือศีลอดนั้นได้ถูกกำหนดแก่พวกเจ้าแล้ว เช่นเดียวกับที่ได้ถูกกำหนดแก่บรรดาผู้ก่อนหน้าพวกเจ้ามาแล้วเพื่อว่าพวกเจ้าจะได้ยำเกรง
จะเห็นได้ว่า เมื่อเราได้ดำเนินการปฏิบัติศาสนกิจอันสำคัญนี้ มาจนเกือบจะครบ หนึ่งเดือนเต็มนี้ เราลองย้อนถามตนเองดูซิว่า เราได้เรียนรู้ในเรื่องใดบ้างจากรอมฎอนในปีนี้ และเรามุ่งมั่นที่จะเพิ่มพูนภาคผลใดบ้างในปีถัดไป หรือเรามุ่งมั่นกระทำอย่างเต็มที่ในปีนี้ โดยที่เราไม่แน่ใจว่าชีวิตของเราจะกลับไปยังพระองค์ก่อนที่จะถึงรอมฎอนปีหน้า ขอให้เราทั้งหลาย จงตรวจสอบตนเอง ให้ได้ว่า คุณค่าที่เราได้รับหรือได้เรียนรู้จากรอมฎอน นั้น ทำให้เกิดความยำเกรงต่อพระองค์แล้วหรือยัง ซึ่งเป็นจุดมุ่งหมายและเป้าหมายของการปฏิบัติศาสนกิจทุกๆ เรื่อง หากแต่ว่า การถือศีลอด เรากระทำด้วยความตั้งใจมุ่งตรงต่อพระองค์ ความตั้งใจของเรา มีจุดมุ่งหมายต่อพระองค์ มากกว่าที่เรามุ่งหมายเพียงคำชมเชยจากเพื่อนมนุษย์ เพราะทำให้ภาคผลของการกระทำของเราไม่บรรลุผล ณ ที่พระองค์ ตลอดเดือนที่ผ่านมา จะเห็นว่า เราทั้งหลายละ ลดเลิก กิจกรรม ที่ไร้สาระไร้คุณค่า ไม่ส่งผลให้เกิดคุณค่าและความภาคภูมิใจในศาสนกิจเพื่อพระองค์ การแสดงออกถึงคำพูดทั้งหลาย การแสดงออกต่อเพื่อนบ้าน เป็นการแสดงออกถึงความเห็นใจ ความเป็นมิตร มีน้ำใจไมตรี การแบ่งปันระหว่างกัน ละลดเลิกบรรดาคำพูดและการกระทำที่จะส่งผลให้เกิดความบาดหมางระหว่างกัน การแสดงออกถึงทัศนคติใดๆ ที่นำไปสู่ความขัดแย้งกันนั้น ต้องมีทางออกเพื่อที่ให้แต่ละฝ่ายเข้าใจ และมีการตัดสินที่มีความยุติธรรม และให้ทุกๆฝ่ายมีส่วนร่วมและมุ่งมั่นสามัคคีต่อกัน เพื่อให้เกิดสภาพแห่งสังคมแห่งภราดรภาพ สิ่งต่าง ๆ ที่ได้กล่าวมา เป็นเพียงส่วนหนึ่งที่เกิดขึ้นจากการมุ่งมั่นการกระทำอามั้ลด้วยความยำเกรงต่อพระองค์อย่างแท้จริง เพราะมัคโลคของพระองค์ มีสภาพการเกิดและความตายที่ไม่แตกต่างกัน แต่ สำหรับแต่ละคนแล้ว ความเป็นปัจเฉกบุคคลของตน นั่นทำให้เรามีความแตกต่างกัน ในแต่ละด้าน แต่ด้วยความยำเกรงต่อพระองค์แล้ว ความแตกต่างกันนั้น ย่อมหมดไป หรือทำให้เหลือน้อยที่สุด ซึ่งจะเกิดขึ้นได้ ก็ด้วยการแบ่งปัน หรือความช่วยเหลือโดยที่ไม่มุ่งหมายผลตอบแทนจากผู้ที่รอคอยความช่วยเหลือ แต่ภาคผลนั้น เพื่อพระองค์อัลลอฮ์ (ซ.บ.) เพียงเท่านั้น นั่นคือสังคมแห่งภราดรภาพและสันติสุขของมวลมุสลิม ผู้ซึ่งแสวงหาความโปรดปราณจากพระองค์


ท่านทั้งหลาย
อีกภารกิจหนึ่งของผู้ถือศีลอดที่ดำเนินการมาเกือบจะครบถ้วนของเดือรรอมฎอนนี้ นั่นคือ ซะกาตฟิตเราะห์ เป็นภารกิจหนึ่งของวันอีดิ้ลฟิตริที่กำลังจะมาถึง จุดมุ่งหมายหลักของการบริจาคซะกาตฟิตเราะห์ ก็คือ เพื่อให้ภาคผลของการถือศีลอดนั้นมีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้นจากความเผลอเลอ เลินเล่อ ปฏิบัติตนผิดพลาดคลาดเคลื่อนในเรื่องเล็กๆ น้อยๆ ทั้ง กิริยา วาจา และใจ โดยการบริจาคซะกาตฟิตเราะห์ ตามปริมาณที่กำหนด โดยหลักแล้ว การบริจาคซะกาตฟิตเราะห์ นั้น มีหลักเกณฑ์ ที่สำคัญคือ มุสลิมที่มีชีวิตผ่านสองช่วงของเดือน คือ รอมฎอนและเซาวาล เขาต้องบริจาคซะกาตฟิตเราะห์ โดยผู้ที่มีสิทธิรับซะกาต คือ ผู้ที่อยู่ในหลักเกณฑ์เช่นเดียวกับการรับซะกาตทั่วไป ช่วงเวลาของการบริจาคซะกาตนั้น อนุญาตให้บริจาคได้ตั้งแต่ต้นเดือนรอมฎอนแต่เวลาที่ดีที่สุดคือเช้าของวันอีดิ้ลฟิตริ ก่อนการละหมาดอีดิ้ลฟิตริ ดังนั้น ขอให้ท่านทั้งหลายอย่าลืมปฏิบัติศาสนกิจอันสำคัญนี้ เพื่อที่บุคคลที่มีสิทธิรับซากาต เขาจะได้มีรอยยิ้ม และความภูมิใจในวันอีดิ้ลฟิตริ ที่เราทั้งหลายไม่ลืมเลือนพวกเขา และเขาทั้งหลายจะได้เกิดความยำเกรงต่อพระองค์ เพราะภาคผลของทั้งผู้รับและผู้ให้นั้น อยู่ที่พระองค์ หาใช่เป็นภาคผลแห่งการกระทำของใครไม่ เพราะรางวัลที่ใครจะได้นั้น ย่อมมี ณ พระองค์เพียงพระองค์เดียวเท่านั้น แม้นว่ามุสลิมท่านใดแสวงหาความโปรดปราณ คุณค่า ศักดิ์ศรี คำเชยชมจากบุคคลหนึ่งบุคคลใดนอกจากพระองค์แล้ว เขาย่อมได้รับเพียงแค่คำสรรเสริญเยินยอจากชนเหล่านั้น แต่ความจะไม่ได้รับความโปรดปราณจากพระองค์เลย เสมือนหนึ่งเราไม่ได้รับภาคผลใดๆ จากการบริจาคทานของเรา ขอให้พิจารณาโองการจากซูเราะห์ อาลิอิมรอน Al-Qur'an, 003.026 (Aal-E-Imran [The Family of Imran]) ความว่า
003.026 قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
003.026 Say: "O Allah! Lord of Power (And Rule), Thou givest power to whom Thou pleasest, and Thou strippest off power from whom Thou pleasest: Thou enduest with honour whom Thou pleasest, and Thou bringest low whom Thou pleasest: In Thy hand is all good. Verily, over all things Thou hast power.
26. จงกล่าวเถิด (มุฮัมมัด) ว่าข้าแต่อัลลอฮ์ผู้ทรงอภิสิทธิ์แห่งอำนาจทั้งปวง! พระองค์นั้นจะทรงประทานอำนาจแก่ผู้ที่พระองค์ทรงประสงค์ และจะทรงถอดถอนอำนาจจากผู้ที่พระองค์ทรงประสงค์ และจะทรงให้เกียรติแก่ผู้ที่พระองค์ทรงประสงค์ และจะทรงยังความต่ำต้อยแก่ผู้ที่พระองค์ทรงประสงค์ ความดีทั้งหลายนั้นอยู่ที่พระหัตถ์ (หมายถึงว่าความดีทั้งหลายนั้นเกิดขึ้น ด้วยอำนาจ และเดชานุภาพของพระองค์ทั้งสิ้น) ของพระองค์ แท้จริงพระองค์นั้นเป็นผู้ทรงอานุภาพเหนือทุกสิ่งทุกอย่าง
ท่านพี่น้องผู้ศรัทธาทั้งหลาย
การปฏิบัติศาสนกิจของเรานั้น ยังไม่จบสิ้น ตราบใดที่เรายังมีชีวิตอยู่ แน่นอนว่ากรอบเวลาของการทำงาน และการทำอามั้ลต่อพระองค์นั้น ย่อมติดตัวเราไปด้วย ตราบเท่าที่เรายังมีลมหายใจ มีความสามารถ มีความแข็งแรง เพื่อให้ชีวิตของเรานั้นเกิดความสมบูรณ์ในการดำเนินชีวิตและการรักษาอีหม่านของเรา ดังนั้น เมื่อรอมฎอนจากไปในปีนี้ แน่นอนว่า ในปีต่อไป ชีวิตของของเราก็ต้องพบกับรอมฎอนอีกหากเรายังมีชีวิตอยู่ ทำอย่างไรที่จะให้ชีวิตของเราอยู่ในแนวทางอันเที่ยงตรงแห่งพระองค์ ไม่ใช่แนวทางที่พระองค์ทรงโกรธกริ้ว และเป็นแนวทางแห่งชนผู้หลงผิด ขอให้เราทั้งหลาย จงสำรวจตนเองถึงความบกพร่องในการประกอบศาสนกิจของเราทุกๆ อามั้ล เรามีความบกพร่องในเรื่องใด เราจึงต้องวางแผนการดำเนินชีวิตของเรา เช่นเดียวกันกับการปฏิบัติงานซึ่งต้องมีการวางแผน เราจึงต้องตรวจสอบข้อบกพร่องในเรื่องต่างๆ ของเรา ว่าเรื่องใดบ้างที่เราขาดตกบกพร่อง เรื่องใดบ้างที่กระทำได้อย่างสำเร็จบริบูรณ์ เรื่องใดตกหล่น และเรื่องใดที่ยังไม่ได้กระทำเลย ซึ่งตัวเราเองนั้น สามารถตรวจสอบได้ไม่ยาก นอกจากนี้ ก็ต้องตรวจสอบด้วยว่า ในวันนี้เราได้ไปข่มเหง ล่วงเกินขอบเขตของเพื่อนบ้านหรือไม่ ใครบ้าง ซึ่งเราต้องไปขอมาอัพต่อเขาเหล่านั้น และขอร้องต่อพระองค์ในกิจกรรมและความบกพร่องของเราด้วย ขอให้พิจารณาโองการจากซูเราะห์อัลอันอาม Al-Qur'an, 006.162-163 (Al-Anaam [Cattle, Livestock]) ความว่า
006.162 قُلْ إِنَّ صَلاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
006.162 Say: "Truly, my prayer and my service of sacrifice, my life and my death, are (all) for Allah, the Cherisher of the Worlds:
162. จงกล่าวเถิด(มุฮัมมัด)ว่า แท้จริงการละหมาดของฉัน และการอิบาดะฮ์ (คำว่า “อิบาดะฮ์” ซึ่งแปลมาจากคำว่า “นุซุก”นั้น มีความหมายกว้างขวางมาก กล่าวคือการปฏิบัติทุกอย่างตามบัญญัติศาสนานั้นเรียกว่าอิบาตะฮ์ทั้งสิ้น ด้วยเหตุนี้คำว่า “นุซุก”ในบางครั้งก็ถูกใช้ไปในความหมายของข้อปฏิบัติแต่ละอย่างในพิธีฮัจญ์ และบางทีก็ใช้ไปในความหมายว่า ”การเชือด” เพราะข้าปฏิบัติในพิธีฮัจญ์ก็ดีและการเชือดก็ดีล้วนแต่เป็นอิบาดะฮ์ทั้งสิ้น 1)ของฉัน และการมีชีวิตของฉัน และการตายของฉันนั้นเพื่ออัลลอฮ์ผู้เป็นพระเจ้าแห่งสากลโลกเท่านั้น
006.163 لا شَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ
006.163 No partner hath He: this am I commanded, and I am the first of those who bow to His will.
163. ไม่มีภาคีใด ๆ แก่พระองค์ และด้วยสิ่งนั้นแหละข้าพระองค์ถูกใช้ และข้าพระองค์คือคนแรกในหมู่ผู้สวามิภักดิ์ทั้งหลาย
ทั้งนี้ เพื่อที่เราจะได้ฉุกคิดถึงการกระทำของเราในช่วงเวลาที่ผ่านมานั้น เราได้กระทำให้บังเกิดความยำเกรงต่อพระองค์ และแสวงหาความโปรดปราณจากพระองค์จากการทำอามั้ลเพื่อพระองค์ เพื่อที่เราจะได้เกิดความบริสุทธิ์ในการประกอบศาสนกิจของเรา ในช่วงท้ายๆ ของรอมฎอน ที่กำลังจะจากเราไปนี้ ขอให้เราจงทบทวนตนเองให้มากที่สุด เพื่อที่เราจะได้แสวงหาความโปรดปราณจากพระองค์ ขออภัยโทษในเรื่องต่างๆ จากพระองค์ และให้วันอีดิ้ลฟิตริที่กำลังจะมาถึงนี้ เป็นวันที่มุสลิมทุกคนมีความสุขมากที่สุด ความสุขที่แสดงออกบนรอยยิ้ม ความปรารถนาดีและความยินดีที่มีต่อกันในวันอีดิ้ลฟิตริ นั้น จะมีความสำคัญที่สุด ที่มุสลิมทุกคนจะหันหน้ามาแสดงออกในเรื่องที่ดีต่อกัน และขอให้เราจงเริ่มต้นชีวิตใหม่นอกรอมฎอน ด้วยความเข้มแข้ง รอคอยเวลาอันมีค่าและมุ่งมั่นประกอบศาสนกิจ เพื่อพระองค์ ต่อไป ขอฝากอัลฮาดีซ เพื่อเป็นข้อเตือนใจเราทั้งหลาย ความว่า
Allah's Apostle (peace be upon him) said: The world is a prison-house for a believer and Paradise for a non-believer. รายงานโดย Uthman ibn Affan (Sahih Muslim)
ซึ่งท่านร่อซูรุ้ลเลาะห์ (ซ.ล.) มองว่า การดำเนินชีวิตของเรา การปฏิบัติศาสนกิจของเรา และการกระทำใดๆของเรานั้น มิใช่เรามุ่งมั่นเพียงได้รับผลเพียงแค่ในช่วงชีวิตของเราเท่านั้น แต่จุดมุ่งหมายปลายทางนั้น อยู่ที่พระองค์ หาใช่ความมั่งคั่งในช่วงที่เรายังมีชีวิตอยู่ใม่ ดังนั้น ท่านจึงเปรียบเทียบการใช้ชีวิต การประกอบอิบาดัรของเรานั้น เสมือนว่าเราเป็นนักโทษแห่งโลกดุนยาแต่มุ่งมั่นผลแห่งการกระทำที่อาคิเราะห์ (โลกหน้า) มากว่า ซึ่งต่างจากผู้ไม่ศรัทธาที่มีมุมมองว่าโลกดุนยาคือสวรรค์ของพวกเขา

إِنَّ اللَّهَ وَمَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا
رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ
إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ
سُبْحَانَ رَبِّكَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ
وَسَلامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ
وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
ว่าบิ้ลลาฮิเตาฟีก วั้ลฮิดายะห์
วัสสลาม
มูฮำหมัด สันประเสริฐ

อ้างอิง
Text Copied from DivineIslam's Qur'an Viewer software v2.9
อัลกุรอ่านฉบับภาษาไทย สมาคมนักเรียนเก่าอาหรับ ดำเนินการจัดพิมพ์โดยกระทรวงกิจการฮัจย์ แห่งราชอาณาจักรซาอุดิอาเบีย
http://www.alquran-thai.com/
อัลฮาดีซ : Hadith of The Day V 1.0 Freeware by FaridAnasri avater@muslimonline.com (www.beconvinced.com